1.پشیمانی از گذشته
بدین معنی که باید شیرینی انجام گناه در وجود انسان به تلخی تبدیل شود که تمام وجود او را متحول سازد.روزی یکی از بنی اسرائیل در حالی که مشغول گریه و زاری و طلب استغفار بود،حضرت موسی(ع)او را دید و از خداوند خواست که او را ببخشد،خداوند در پاسخ فرمود:به عزت و جلال قسم اگر خون هم ببارد تا زمانی که شیرینی گناه در وجود او هست او را نمی آمرزم.
2.تصمیم بر عدم بازگشت
بعد از پشیمانی فرد باید دیگر هیچ موقع سمت گناه نرود زیرا وقتی توبه کند و مثل قبل به گناه تن بدهد این یعنی به سخره گرفتن خداوند که یکی از بزرگترین گناهان کبیره است.
3.جبران مافات
به توجه به نوع گناه سه حق بر گردن فرد توبه کار قرار خواهد گرفت که اگر آن ها را رفع نکند توبه ی او مورد پذیرش قرار نخواهد گرفت،
1-3.حق الناس:بزرگترین حقی که باید ادعا شود جبران حقوق ضایع شده ی مردم است،زیرا ما با انجام بسیاری از گناهان موجب ضرر زدن به مردم می شویم که در اکثر اوقات ضربه های جبران ناپذیری به افراد خواهیم زد.به عبارت دیگر توبه ی مال مردم خوردن مال مردم دادن است نه استغفار و شب زنده داری.
2-3.حق النفس:با انجام برخی از گناهان موجب تحلیل رفتن بدن خود می شویم یا با اعضا و جوارح خود مرتکب گناه می شویم و چون آنان در اختیار کامل ما هستند نمی توانند سر باز زنند و این در حالی است که در روز قیامت از ما شکایت خواهند کرد.
3-3.حق الله:در مورد گناهی مانند ترک واجباتی مانند نماز و ... باید قضای آنان را به جا آورد و طلب استغفار کرد.
دو نکته ی بسیار مهم:
1.در بسیاری از روایات آمده است که خداوند از حق النفس و حق الله گذشت می کند ولی از حق الناس به هیچ عنوان گذشت نخواهد کرد،همان طور که گفتم، توبه ی مال مردم خوردن، مال مردم دادن است نه استغفار و شب زنده داری.
2.توجیه گناه و عادت به آن باعث می شود که زشتی گناه در پیش گناهکار از بین برود به انجام آن اصرار کند.
نظرات شما عزیزان: